Ruimte voor hoogbegaafdheid
De hoogbegaafde-stroom van de Driesprong biedt onderwijs aan in een fulltime setting en vervult hiermee een regiofunctie met een reikwijdte van ongeveer 50 km. Dit betekent voor meerdere kinderen dagelijks een lange reistijd. De kinderen worden door hun ouders aangemeld, vaak omdat ze zijn vastgelopen of niet in hun onderwijsbehoefte voldaan wordt in een reguliere setting. Gebrek aan cognitieve uitdaging en ontbreken van een peer-groep kan leiden tot aan de ene kant overaanpassers en aan de andere kant kinderen die opstandig gedrag vertonen. Hoogbegaafde kinderen voelen zich vaak beter erkend bij gelijkgestemden en voelt zich beter begrepen wat hun denkwereld betreft, zoals de interesses, de humor en denksnelheid. Veel kinderen bekleden in een reguliere setting een uitzonderingspositie. Onder ontwikkelingsgelijken ervaren ze herkenning en ontstaat groepsgevoel. Ze voelen zich geen uitzondering meer.
Hoogbegaafdheid Onderwijs is onderdeel van De Driesprong. De kinderen zitten in een fulltime setting bij leeftijdsgenoten in een zogenaamde HB-groep. Deze groepen zijn gehuisvest binnen de midden- en bovenbouw van de reguliere setting. Dit bevordert de integratie en is een bewuste keuze. Op deze manier leren hoogbegaafde en niet hoogbegaafde leerlingen met elkaar te leven en te werken. Het samen leren, leven en werken wordt verder gestimuleerd door gezamenlijke activiteiten, zoals overblijven, schoolkamp, de sportdag, het schoolreisjes, techniekonderwijs, gedeelde projecten, open podium, etc.
Uitdagende omgeving voor hoogbegaafden
Hoogbegaafdheid Onderwijs op De Driesprong heeft als doel kinderen met een hoog leervermogen de mogelijkheid te bieden zich te ontwikkelen, in een voor hen uitdagende leeromgeving zonder belemmeringen en in eigen tempo. We willen hoogbegaafde kinderen uitdagen, inspireren en stimuleren tot onderlinge samenwerking om op deze manier bij te dragen aan het vergroten van onze kenniseconomie en actief mee te werken aan de vooruitgang van onze samenleving. Het HB-onderwijs biedt niet alleen een uitdagende omgeving voor kinderen, maar biedt ook kansen voor de professionals om deze uitdaging aan te gaan.
Leerlingen worden gecoacht in het ontwikkelen van metacognitieve vaardigheden: leren structureren, leren plannen, leren organiseren, leren doorzetten, leren omgaan met teleurstellingen, leren omgaan met fouten maken en perfectionisme, impulscontrole, enz. Ook worden ze gestimuleerd met elkaar samen te werken door middel van coöperatieve werkvormen waardoor ze andermans ideeën leren waarderen en respecteren. In de visie van De Driesprong wordt respect voor elkaar als een belangrijk aandachtspunt gezien. In een veilige omgeving, waarin iedereen zich fijn en veilig voelt, kunnen kinderen zich goed ontwikkelen. Regels, afspraken en consequente toepassingen zijn daarbij noodzakelijk.
Ook frustraties, het kwijt zijn van gevoel van veiligheid, vertrouwen en plezier in leren vraagt veel geduld en aandacht van een leerkracht. De leerkracht dient oog te hebben voor onderliggende emoties. Dit vraagt sterk pedagogisch handelen van de leerkracht. Voor sommige kinderen is de problematiek te groot om in een schoolse setting op te lossen en wordt met ouders gezocht naar externe hulpverlening. Binnen ons HB-concept wordt in principe niet versneld op leeftijd. Het indelen op leeftijd heeft gevolgen voor het didactisch handelen.
Ook binnen een HB-groep zijn grote niveauverschillen aanwezig. Differentiatie binnen de kernvakken zijn zichtbaar gemaakt in groepsplannen. Naast de kernvakken is er een verruimd aanbod waarbij verbreed, verdiept en verrijkt wordt. De leerlingen volgen het onderwijsaanbod, passend bij hun leerjaar. Daarnaast wordt verrijkend rekenen (Rekentijger, Somplextra) groep overstijgend aangeboden. Vanwege diverse problematiek behorend bij hoogbegaafdheid hebben de kinderen behoefte aan begrip en ondersteuning van de leerkracht. Dit is essentieel voor het welbevinden van het kind en vraagt een adequate attitude van de leerkracht.
Hoogbegaafde kinderen kunnen last hebben van een significant verschil tussen het verbale en performale IQ. Om frustratie te voorkomen wordt de instructie en verwerking ondersteund door het aanbrengen van structuur in de taakaanpak, onder andere door middel van de stop-denk-doe-check methode. Kenmerkend voor hoogbegaafdheid is perfectionisme, met daarmee verhoogd risico op faalangst. Oorzaak hiervoor is drieledig:
- De kinderen leggen de lat te hoog;
- Ze zijn in het verleden weinig tegen problemen aangelopen;
- Kinderen hebben dikwijls een fixed mindset: als gediagnosticeerd hoogbegaafde moet je optimaal presteren zonder inspanning.
Leerkrachten creëren bewust faalmogelijkheden waardoor de kinderen in een veilige setting hiermee leren omgaan. Vooral op het leveren van een inspanning wordt een positieve feedback gegeven door de leerkrachten: naast het product (de cijfers) wordt het leerproces (geleverde inspanningen en samenwerking met anderen) benadrukt.
Het hoogbegaafde kind heeft in het algemeen een weerzin voor herhalen. Automatiseren vraagt herhalen en oefenen. Omdat veel hoogbegaafde kinderen moeite hebben om hun cognitie uit te schakelen komt het automatiseren moeilijk tot stand. Tafeltjes worden vaak niet tot nauwelijks geautomatiseerd, omdat de kinderen blijven rekenen. Dit betekent dat de leerkracht veel afwisseling moet zoeken in werkvormen om aangeleerde kennis en vaardigheden te onderhouden. Ook door het invoeren van multitask werkvormen wordt gewerkt aan het automatiseringsproces. Daarnaast is thuis oefenen noodzakelijk.
Direct regelen
